Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp ở nhiều quốc gia trên thế giới đã khiến chuỗi cung ứng hàng hóa xuất nhập khẩu bị ảnh hưởng nặng nề. Dịch bệnh cũng khiến cho các cảng biển lớn xảy ra tình trạng tắc nghẽn, gây sức ép lớn đối với hệ thống vận tải biển toàn cầu. Các vấn đề như thiếu nguồn nhân lực, thiếu tài xế vận chuyển cùng với các lệnh giãn cách là bài toán khó đối với công tác xuất nhập khẩu. Thời gian cuối năm, hàng hóa cần thiết để đáp ứng nhu cầu của con người rất cao. Vì vậy mà không sai khi lo ngại về một chuỗi cung ứng bị đứt gãy trong những ngày tới.
Mục lục
Xuất nhập khẩu gặp khó khăn
Theo dự báo mới nhất của WTO, khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu sẽ tăng 8% trong năm 2021 và 4% trong năm 2022.
Tuy nhiên, những diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19 và các vụ tắc nghẽn tại nhiều cảng biển lớn. Đây được cho là sẽ gây thêm nhiều sức ép lên hệ thống vận tải biển toàn cầu. Trước đó nó đã rơi vào tình trạng khó khăn. Giá cước vận tải tăng chóng mặt trong vòng 1 năm qua.
Theo trang Freightos, trong 1 năm qua, giá cước vận tải từ châu Á sang các cảng Bờ Đông nước Mỹ đã tăng hơn 5 lần. Mức cao kỷ lục hôm 6/8 là 20.600 USD để vận chuyển 1 container 40 feet.
Đối với tuyến đường từ châu Á sang các cảng Bờ Tây nước Mỹ, mức giá cũng đã bị đội lên 5 lần. Con số này lên 18.500 USD để vận chuyển 1 container. Còn tại một tuyến vận tải quan trọng khác là từ Á sang Âu. Mức giá vận chuyển 1 container cũng đã lên mức hơn 12.300 USD, tăng gấp 7 lần.
Đại dịch Covid tấn công thương mại toàn cầu
Đại dịch Covid-19 đã tấn công thương mại và đầu tư toàn cầu với tốc độ và quy mô chưa từng có. Các công ty đa quốc gia phải đối mặt với cú sốc nguồn cung nguyên liệu. Tiếp đến là cú sốc về nhu cầu. Khi ngày càng nhiều quốc gia áp lệnh cách ly và giãn cách xã hội. Các chính phủ, doanh nghiệp và người tiêu dùng cá nhân đột nhiên gặp khó khăn trong việc mua sắm các sản phẩm và nguyên liệu cơ bản. Đồng thời buộc phải đối mặt với sự mong manh của chuỗi cung ứng hiện đại.
Tradeshift là một nền tảng toàn cầu về quản lý chuỗi cung ứng. Cho biết mức độ ảnh hưởng lớn của đại dịch đến thương mại và nhu cầu. Cụ thể, Trung Quốc, giao dịch thương mại trong nước và quốc tế đã giảm 56% so kể từ giữa tháng 2/2021. Trong khi đó Mỹ, Anh và châu Âu cũng chứng kiến mức giảm 26% vào đầu tháng 4. Tiếp tục giảm 17% vào cuối tháng 4 vừa qua.
Tình trạng tắc nghẽn tại các cảng ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng
Ông Guy Platten, Tổng Thư ký Tổ chức vận tải biển Phòng Vận chuyển Quốc tế (IPS) cho biết: “Đây là hệ quả của rất nhiều yếu tố cộng lại. Nhu cầu hàng hóa tăng cao trong bối cảnh mọi người phải giãn cách xã hội ở nhà. Đặc biệt càng đến gần mùa cao điểm mua sắm cuối năm. Hoạt động xuất nhập khẩu toàn cầu càng lớn hơn bao giờ hết. Mấy tháng trước chúng ta nhắc về tình trạng khan hiếm containter rỗng. Cho đến thời điểm hiện tại, vấn đề này vẫn còn tồn tại.
Ngoài ra, tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng ở các cảng cũng gây áp lực lớn lên chuỗi cung ứng. Từ việc thiếu nhân công bốc dỡ, thiếu tài xế vận chuyển container từ cảng vào kho bãi. Cho đến các hạn chế áp đặt nhằm phòng tránh lây nhiễm COVID-19″.
Tạo “luồng xanh” để hỗ trợ chuỗi cung ứng
Theo các chuyên gia, để hỗ trợ chuỗi cung ứng được thông suốt trong giai đoạn khó khăn hiện nay. Các chính phủ cần tạo ra những “luồng xanh” để giúp công ty vận tải có thể giải phóng container nhanh nhất ra khỏi cảng. Sau đó chuyển đến tay các doanh nghiệp.
Ông Guy Platten cho biết thêm: “Luồng xanh ở đây có thể hiểu là tạo ra điều kiện thuận lợi nhất để nguồn nhân lực của các công ty vận tải có thể vào cảng giải phóng nhanh nhất số lượng container đang lưu tại bãi. Một giải pháp giúp quay vòng container rỗng nhanh nhất. Như vậy họ cần được ưu tiên tiêm phòng vaccine COVID-19. Thứ 2, không nên đóng cửa một phần hay toàn bộ cảng biển. Như Trung Quốc đã làm trong tuần vừa qua bởi một khi trung tâm lưu chuyển hàng hóa bị tắc nghẽn. Phải mất rất nhiều nhiều ngày sau để xử lý số lượng container tồn”.
Theo chuyên gia Guy Platten, tình trạng tắc nghẽn hiện nay tại các cảng biển, có thể sẽ chỉ được giải quyết vào giữa năm 2022. Nếu tình hình không sớm lắng dịu, gánh nặng chi phí sẽ đổ dồn lên các nhà xuất nhập khẩu . Và thậm chí bị chuyển sang cho người tiêu dùng. Điều này tác động không nhỏ đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu.