Bộ Tài chính hiện nay đang lấy ý kiến góp ý của nhân dân đối với dự thảo Thông tư hướng dẫn một số điều nằm trong Nghị định của Chính phủ về chứng khoán phái sinh. Dự thảo Thông tư quy định lần này cũng nêu rõ về giao dịch chứng khoán phái sinh của nhà đầu tư. Theo đó, để thực được hiện giao dịch chứng khoán phái sinh, các nhà đầu tư phải mở tài khoản để giao dịch chứng khoán phái sinh tại thành viên giao dịch cũng như tài khoản ký quỹ bù trừ tại thành viên bù trừ do chính thành viên giao dịch chỉ định.
Giao dịch chứng khoán phái sinh của nhà đầu tư
Trường hợp nhà đầu tư đã có tài khoản giao dịch chứng khoán cơ sở mở tại thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư được sử dụng tài khoản giao dịch chứng khoán nêu trên để thực hiện giao dịch chứng khoán phái sinh sau khi đã mở tài khoản ký quỹ tại thành viên bù trừ do thành viên giao dịch chỉ định.
Hoạt động giao dịch của nhà đầu tư thực hiện như sau; Lệnh giao dịch của các nhà đầu tư được khớp với nhau; trên hệ thống giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Sau khi lệnh được khớp, nhà đầu tư được coi là đã tham gia hợp đồng chứng khoán phái sinh; có đầy đủ quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng đó;
Trước khi đặt lệnh giao dịch, trong thời gian nắm giữ vị thế và khi thực hiện hợp đồng; nhà đầu tư phải đảm đảm mức ký quỹ theo yêu cầu của thành viên bù trừ;
Nhà đầu tư phải đảm bảo giới hạn vị thế trên tài khoản theo quy chế của Tổng công ty lưu ký; và bù trừ chứng khoán Việt Nam. Trường hợp vượt giới hạn vị thế, nhà đầu tư có trách nhiệm thực hiện các giao dịch; nhằm đối ứng để giảm vị thế trong thời hạn theo quy chế của Tổng công ty lưu ký. Đồng thời bù trừ chứng khoán Việt Nam ban hành sau khi có ý kiến chấp thuận của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Tài khoản giao dịch của các nhà đầu tư
Nhà đầu tư phải ký hợp đồng mở tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh với thành viên giao dịch. Nhà đầu tư nước ngoài phải đăng ký mã số giao dịch chứng khoán; theo quy định trước khi mở tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh. Công ty chứng khoán có Giấy chứng nhận đủ điều kiện tự doanh chứng khoán phái sinh; nhưng không phải là thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh được mở tài khoản giao dịch tại thành viên giao dịch; để đầu tư chứng khoán phái sinh theo quy định tại Thông tư này.
Công ty quản lý quỹ được mở nhiều tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh tại mỗi thành viên giao dịch theo nguyên tắc:
Được mở 02 tài khoản giao dịch chứng khoán đứng tên công ty quản lý quỹ; để quản lý danh mục đầu tư cho nhà đầu tư ủy thác. Trong đó 01 tài khoản để giao dịch chứng khoán cho nhà đầu tư ủy thác trong nước; một 01 tài khoản để giao dịch chứng khoán cho nhà đầu tư ủy thác nước ngoài.
Được mở 01 tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh cho mỗi quỹ đầu tư. Công ty đầu tư chứng khoán do công ty quản lý quỹ quản lý; đứng tên quỹ đầu tư, công ty đầu tư chứng khoán tại mỗi thành viên giao dịch.
Công ty chứng khoán nước ngoài được mở 02 tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh. Tại mỗi thành viên giao dịch theo nguyên tắc:
Được mở 01 tài khoản giao dịch chứng khoán để thực hiện hoạt động tự doanh chứng khoán phái sinh. Được mở 01 tài khoản giao dịch môi giới để thực hiện hoạt động; môi giới chứng khoán phái sinh cho các nhà đầu tư nước ngoài khác.
Tài khoản ký quỹ bù trừ của nhà đầu tư
Thành viên bù trừ mở cho nhà đầu tư tài khoản ký quỹ bù trừ; để quản lý tài sản ký quỹ bù trừ và thực hiện nghĩa vụ thanh toán giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư. Theo nguyên tắc ứng với mỗi tài khoản giao dịch; nhà đầu tư được mở 01 tài khoản ký quỹ bù trừ.
Công ty chứng khoán không phải là thành viên bù trừ; và khách hàng của mình phải mở tài khoản ký quỹ bù trừ để quản lý tài sản ký quỹ bù trừ. Thực hiện nghĩa vụ thanh toán tại một thành viên bù trừ chung; trên cơ sở hợp đồng ủy thác bù trừ; thanh toán giữa công ty chứng khoán và thành viên bù trừ chung.
Trường hợp nhà đầu tư có tài khoản lưu ký chứng khoán tại ngân hàng lưu ký không phải là thành viên bù trừ. Nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch chứng khoán; và tài khoản ký quỹ bù trừ tại cùng một công ty chứng khoán là thành viên bù trừ. Nhằm quản lý tài sản ký quỹ bù trừ và thực hiện nghĩa vụ thanh toán giao dịch chứng khoán.
Mời bạn đọc xem thông tin nhiều hơn tại đây.